Cliché Gallery Warszawa Galeria Sztuki
Kuratorka
Karolina Kliszewska
Artyści
Katarzyna Swinarska
29. wrz 30. paź. 2022

W obronie Lady M.

Tytuł wystawy ukrywa tożsamość bohaterki, ale warstwa wizualna odsłania jej tragizm. Myśląc o Lady M. nietrudno dotknąć mojej kuratorskiej intencji przywołania postaci Lady Makbet, ale również pójść tropem innych kobiecych figur, jak, choćby Królowa Margot. Lady M.* to kobieta uwikłana w męskość, a wystawa „W obronie Lady M.” jest rozprawą wizualną rekonstruującą tragiczne splątanie kobiecego i męskiego, w którym obrona jest formą pozwu przeciwko relacjom opartym na nierównościach, władzy i przemocy. Chcąc zachować literacki porządek w całościowym konstruowaniu narracji cyklu wystaw, rozpoczynam swoistym prologiem, którego treść wybrzmi z malarskiego tematu Katarzyny Swinarskiej. Muzą malarki została postać Migrantki, ofiara wojny, która stanęła niedawno w progu jej domu. Otrzymała od niej schronienie i próbuje odzyskać utraconą godność. Jakiś kąt, posiłek, garderoba, kosmetyki i wejście w proces oswajania traumy wojennej. Los współczesnej Migrantki. Nie jedna Lady M., a całe stado pędzonych przez pola walki kobiet, próbuje zachować pozory zaradności, zamalować szminką wyrysowany bólem grymas, zasłonić tuszem do rzęs przygasłe spojrzenia. To one stanęły tłumnie w pozach do malarskich portretów Swinarskiej. W efekcie tworząc współczesny wizerunek tragicznej bohaterki. Feministyczny status sztuki Swinarskiej w tym właśnie momencie zyskuję pełną autentyczność. Malarka przekracza swoją emancypacyjną zachodnią postawę , empatyzuje z Obcą, zazwyczaj Inną – kobietą. Artystka stylistycznie cofa się do beztroskich początków malarskich przedstawień, a swoją drapieżność i pewny artystyczny gest uwidacznia w ujęciu kobiecości złamanej przez, ale i łamiącej kategorie normatywności w warunkach światowego kryzysu.

*Wtajemniczeni z pewnością dotrą skojarzeniowo do nazwy własnej klubu Le Madame – miejsca z burzliwą historią, w którym to po wielu latach degradacji powstała Galeria, w której  otwiera się pierwsza wystawa w stylu rozpraw wizualnych. „W obronie Lady M.”, jest zbudowaniem linii obrony dla kobiecości uwikłanej w męskość, wsparciem procesu przemiany i dążeniem do przywrócenia zgody / ugody, kluczowej dla procesów transformacyjnych.

Fascynują mnie spektakularne formy kobiecości graniczące z teatralnością, a więc kostium, maska i gest. Wojna w Ukrainie wypędziła do Polski setki tysięcy osób straumatyzowanych wojennym doświadczeniem, spoglą- dających spod wytuszowanych rzęs, chwytających walizki dłońmi o długich, kolorowych paznokciach. Wojna, to męski wymysł, a obrona kobiecości jest ścieżką wiodącą ku życiu. Cykl moich najnowszych obrazów „Fleeing The War” to obrona kobiecości uwikłanej w rzeczywistość pełną przemocy. Potraktowane z nutą ironii zapłakane elegantki zdecydowanie stoją po stronie życia, tuląc dzikie i domowe zwierzęta. Jest to malarstwo całkowicie subiektywne, posługujące się „dziewczyńskim” językiem, malarstwo, które odwraca się od męskiej racji i zawzięcie lakieruje pazury.

Katarzyna Swinarska