Nemus Sacrum | Michał Szlaga

W ubiegłym roku Michał Szlaga zaprezentował nowy kierunek w swoim artystycznym myśleniu w pierwszej poświęconej regionowi pomorza serii pod szyldem „Raduni” (rzeki, nad którą się wychował i nad którą wciąż mieszka). Pierwsza odsłona miała miejsce latem 2023, w zrealizowanym z Nadbałtyckim Centrum Kultury pokazie MICHÔŁ SZLAGA Cassubie fiksum-dyrdum Redëniô. Zôczątk, w ceglanym gotyckim kościele Świętego Jana, z którego przestrzenią Artysta nawiązał twórczy dialog. Prezentując nową odsłonę projektu w Klonnie, skupił się na równoległym wielotorowym badaniu artystycznym interesujących go przestrzeniach natury, dziedzictw kultury, historii.

Budynek Klonnu to kameralna architektura parkowa, która po przebudowie tworzy współczesną interpretację modernistycznych brył pawilonowych. Wyrazistość jego stylu jest efektem rozwiązań projektowych i wnętrzarskich architekta Mirosława Nizio. Projektant, jednocześnie właściciel restauracji skoncentrował się na maksymalnym wykorzystaniu naturalnego otoczenia. Zlikwidował granicę między wnętrzem i zewnętrzem budynku, wprowadził szkoło i lekkie konstrukcje, jako elementy porządkujące przestrzeń, pokazując tym swoje estetyczne dążenie do minimalizmu. Stworzył architekturę, wtopioną w naturalny krajobraz. W planie aranżacji kluczowa jest dwunastometrowa elewacja przeznaczona na realizacje artystyczne, zaznaczając kluczowy w Klonnie punkt styku kultury i natury.  Projekt KLONN ART HUB podkreśla nierozerwalny związek jedzenia ze sztuką, architekturą i naturą, jako główną filozofię miejsca, które wyrosło obok majestatycznego drzewa – 200- letniego pomnika przyrody, od którego wzięło swoją nazwę – klon, wzmocniony podwójnym „n”, podkreśla, że restauracja jest projektem autorskim. 

INSTALACJA I POKAZ FOTOGRAFII MICHÔŁ SZLAGA NEMUS SACRUM

Pokaz jest efektem kilkuletnich badań Artysty w przestrzeni natury, dziedzictwa kulturowego i historii. Fotograf pracując z lasem szukał śladów jego pierwotność oraz wzorów architektury wynikających z obecności drzew w naturze. 

Opieka kuratorka projektu: Karolina Kliszewska

Od dwóch lat staram się pracować z lasem, szukając śladów jego pierwotności.Większość dzisiejszego obszaru polski była zalesiona w VIII – X wieku, po tym okresie wraz z intensywnym osadnictwem Germanów, Bałtów i Słowian, następnie z rozwojem państwa lasy pierwotne zaczęły znikać. Dominowały lasy grądowe, głównie grab z towarzyszącym mu dębem. W części północno – zachodniej buk, a w północno – wschodniej grab i świerk. 

Wchodząc w tę obserwację, starałem się wyobrazić sobie, jak mógł wyglądać las pierwotny, jak mógł być wszechogarniający i jakie robił wrażenie na ówczesnych ludziach. Przyjąłem w jego obserwacji własne autorskie doświadczenia wcześniejszej metodycznej praktyki fotograficznej skupiającej się na obserwacji architektury. Jednak im głębiej w las, tym częściej wracałem do swoich dziecięcych poszukiwań kształtów natury w gotyckich budowlach, które znałem. Wróciły stare pytania, pojawiły się nowe, między innymi; czy późnośredniowieczni architekci tworzący gotyckie świątynie czerpali swoje inspiracje z lasów pierwotnych, których w odróżnieniu od nas dziś, mogli doświadczać na żywo (na przykład na terenach Prusów), a więc również bezpośrednio w miejscach prowadzonych przez siebie budowli? Czy wyraźna różnica widoczna w budowlach północnych (nadbałtyckich) i południowych (np. francuskich i hiszpańskich) z tego samego okresu może wynikać z różnic przyrodniczych miejsc życia, pochodzenia ich twórców i samych lokalizacji nowych świątyń? Czy wreszcie północne świątynie miały zastąpić wiernym nowej religii, stare święte gaje, miejsca zamieszkiwane przez wcześniejszych Bogów, dać im to samo oparcie – naturę? (…)

Michał Szlaga

Michał Szlaga (ur. 1978) – artysta wizualny, fotograf i dokumentalista, autor projektów i książek fotograficznych. Najważniejsze z nich to „Polska”, „Stocznia” i „Brama”. Dwa ostatnie ukazały się drukiem jako wysokonakładowe albumy fotograficzne. Od roku 2017 pracuje nad cyklem „Radunia” poświęconym naturalnemu i kulturowemu krajobrazowi Kaszub, z których pochodzi.